دیابت شیرین یا دیابت ملیتوس وضعیتی است که بدن به اندازه کافی هورمون انسولین تولید نکرده و در نتیجه مقدار زیادی قند در جریان خون ایجاد می شود. دیابت قندی با افزایش خطر حمله قلبی، سکته مغزی، گردش خون ضعیف به پاها، آسیب به چشم و... همراه است. تشخیص زوهنگام و به موقع می توانید به پیشگیری از آسیب های دیابت کمک کند. مشاوران ما در مرکز سلامت و دیابت کوروش در تلاشند که با بررسی علائم مربوط به دیابت و تشخیص به موقع، به کنترل این بیماری کمک کنند.
دیابت ملیتوس چیست؟
دیابت ملیتوس نوعی بیماری است که باعث می شود بدن شما از انرژی غذایی که می خورید به درستی استفاده نکند. دیابت شیرین به دو صورت زیر رخ می دهد:
1- لوزالمعده انسولین کمی تولید می کند یا کلا تولید نمی کند. انسولین یک هورمون طبیعی است که توسط سلول های بتا لوزالمعده تولید می شود و از قند موجود در غذا برای انرژی بدن استفاده می کند.
2- لوزالمعده انسولین تولید می کند. اما انسولین ساخته شده آن طور که باید عمل نمی کند. این حالت مقاومت در برابر انسولین نامیده می شود.
بدن انسان از میلیون ها سلول تشکیل شده است. برای ایجاد انرژی، سلول ها به شکل ساده به غذا نیاز دارند. هنگام خوردن و نوشیدن، بسیاری از مواد غذایی به قندی ساده به نام گلوکز تجزیه می شوند. گلوکز انرژی مورد نیاز بدن برای فعالیت های روزانه را تامین می کند.
لوزالمعده انسولین را در خون آزاد می کند و قند را در به سلول های منتقل می کند و از آن به عنوان انرژی استفاده شود. هنگامی که قند از جریان خون خارج می شود و وارد سلول ها می شود، سطح قند خون پایین می آید. بدون انسولین قند داخل خون باقی مانده و باعث افزایش قند خون می شود.
انواع دیابت شیرین
سه نوع دیابت وجود دارد، دیابت نوع 1 ، دیابت نوع 2 و دیابت باداری
دیابت نوع 1
این نوع دیابت به دلیل آسیب دیدن سلول های انسولین لوزالمعده ایجاد می شود. در دیابت نوع 1 ، انسولین کمی ایجاد می شود یا هیچ انسولینی ندارد. افراد مبتلا به دیابت نوع 1 باید از تزریق انسولین استفاده نمایند. معمولا در افراد زیر 30 سال رخ می دهد اما در هر سنی ممکن است دیده شود.
دیابت نوع 2
دیابت نوع 2 بیش تر در افراد بالای 40 سال دیده می شود و دیابت بزرگسالان نامیده می شود. در این نوع دیابت ، لوزالمعده انسولین تولید کرده اما به اندازه کافی نیست. این نوع دیابت با مدیریت وزن و رژیم غذایی و ورزش قابل کنترل است.
دیابت بارداری
دیابت بارداری زمانی رخ می دهد که سطح قند خون زیادی در دوران بارداری وجود داشته باشد. با پیشرفت بارداری، کودک در حال رشد نیاز بیشتری به گلوکز دارد. تغییرات هورمون در دوران بارداری بر عملکرد انسولین تاثیر گذاشته و باعث بالا رفتن قند خون می شود. دیابت بارداری ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در آینده به دنبال داشته باشد.
دیابت شیرین چه علائمی دارد؟
علائم دیابت ملیتوس یا دیابت قندی به صورت زیر است:
- تشنگی بیش از حد
- افزایش گرسنگی (مخصوصا بعد از خوردن غذا)
- خشک شدن دهان
- تکرر ادرار
- کاهش وزن به طور ناگهانی
- احساس ضعف و خستگی
- تاری دید
- تهوع یا سوزن سوزن شدن دست و پاها
- زخم و بریدگی به آرامی بهبود یابد
- پوست خشک و خارش
- عفونت های مکرر یا عفونت های دستگاه ادراری
چگونه دیابت ملیتوس را تشخیص دهیم؟
با آزمایش نمونه ادرار برای قند خون، دیابت تشخیص داده می شود اما برای تشخیص نهایی نیاز به آزمایش نمونه خون است. آزمایش قند خونه به صورت ناشتا در اول صبح انجام می شود. اگر کسی علائم قند خون را داشته باشد، فقط یه آزمایش نیاز است. در صورت عدم وجود علائم، آزمایش تاییدیه دوم نیز لازم است.
گاهی اوقات، مخصوصا در دوران بارداری آزمایش تحمل گلوکز انجام می شود که آزمایش خون قبل و 2 ساعت بعد از نوشیدن قند صورت است.
بیماری دیابت شیرین چگونه درمان می شود؟
هدف از درمان دیابت موارد زیر است:
1- گلوکز خون تا حد ممکن کاهش یابد.
2- از بین رفتن علائم دیابت مانند تشنگی، گرسنگی و ...
3- از عوارض طولانی مدت مثل آسیب به چشم، عصب، کلیه و ... پیشگیری شود.
هرچند که کنترل گلوکز هدف اصلی درمان دیابت شیرین است، موارد دیگری مانند فشار خون و سطح کلسترول خون نیز در مدیریت دیابت ملیتوس و پیشگیری از عواقب طولانی مدت بسیار مهم هستند.
دیابت نوع 1 همیشه با انسولین درمان می شود. بیماران باید تا آخر عمر انسولین تزریق کنند. انسولین معمولا به صورت تزریقات زیر پوست، دو تا چهار بار در روز تزریق می شود.
بیماران یاد می گیرند که چگونه دوز انسولین خود را اندازه گیری و میزان قند خون خود را کنترل نمایند. کنترل صحیح دیابت شیرین کمک می کند تا خطر عوارض طولانی مدت و کوتاه مدت دیابت ملیتوس به حداقل برسد.
بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 نیز می توانند انسولین تزریق کنند ولی برای کنترل سطح گلوکز کافی نیست. بنابراین باید با تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی و ورزش درمان شوند. این نوع دیابت با قرص ها نیز قابل درمان است که با رژیم و ورزش باعث کاهش قند خون می شوند.
موارد درمانی دیگر مانند لیزر درمانی برای پیشگیری و درمان بسیاری از آسیب های ناشی از دیابت شیرین استفاده می شود.
کلام پایانی
تشخیص دیابت ملیتوس ممکن است ترسناک باشد. ابتلا به دیابت شیرین نیاز به درمان و مراقبت های طولانی مدت و پیگیری متخصصان بهداشت دارد. آسیب های دیابت قندی ممکن است با آسیب های چشمی، کلیه ها، پاها و سایر اعضای بدن همراه باشد. همچنین خطر سکته مغزی و قلبی را افزایش می دهند.
مراقبت های پزشکی با کنترل دیابت شیرین و غربالگری، عوارض احتمالی ناشی از دیابت قندی را به حداقل می رساند. ما در کلینیک سلامت و دیابت کوروش مشتاقانه منتظر کمک و راهنمایی شما در این زمینه هستیم. می توانید همین الان با پرکردن فرم مشاوره موجود در وب سایت از مشاوره تخصصی ما در مورد دیابت شیرین بهره ببرید.
