شکنندگی پوست به علت رطوبت بیش از حد با نام های گوناگونی مانند درماتیت، پرینه آل، درماتیت تماسی، درماتیت تحریکی، عروق سوز شدن و ... که در ارتباط با تماس ادرار یا مدفوع با پوست است، شناخته می شود. این درماتیت در واقع درماتیت وابسته به بی اختیاری نامیده شده که اصطلاحا به آن IAD گفته می شود. درماتیت ناشی از بی اختیاری ممکن است دردناک و پرهزینه باشد و فرایند تشخیص و درمان سخت تری دارد. این درماتیت ناشی از رطوبت پوست مانند درماتیت ناشی از عرق یا درماتیت ناشی از خیس خوردگی پوستی است. تشخیص به موقع، درمان فوری و کنترل منبع تحریک کننده پوست از عوامل موثر در مدیریت درماتیت است. در ادامه بیشتر در مورد این بیماری صحبت خواهیم کرد.

چرا درماتیت ناشی از بی اختیاری پیش می آید؟

درماتیت وابسته به بی اختیاری از تاثیر ادرار و مدفوع بر روی پوست است. PH پوستی باعث حفظ مقاومت پوست در مقابل باکتری و قارچ ها می شود. در واقع PH طبیعی پوست 5 تا 5.9 بوده و PH ادرار 4.5 تا 8 است. PH های بالاتر باعث قلیایی شدن پوست شده و منجر به آسیب های پوستی می شوند. رطوبت پوست همیشه مخرب نیست اما تماس مواد قلیایی ادرار با پوست در طولانی مدت باعث آسیب به آن می شود. تماس ادرار با پوست، حالت طبیعی پوست را تغییر داده و پوست را مستعد سایش و تخریب می کند. همچنین باکتری های موجود در مدفوع وارد پوست شده و خطر عفونت را افزایش می دهد. پوست های مرطوب دمای پایین تری نسبت به پوست خشک دارد و تحت فشار خون رسانی کمتری نسبت به پوست خشک است. افراد مسن بیشتر در معرض این بیماری هستند. پوشک های استفاده شده برای آن ها حاوی مواد پلیمری بوده و پلیمر برای افزایش جاذب بودن پوشک استفاده می شود. این پلیمر باعث به دام افتادن گرما و رطوبت شده و پوست قرمز و دارای التهاب می شود. این حالت باعث افزایش فشار بر روی پوست بوده، به خصوص اگر رطوبت زمان طولانی با پوست در تماس باشد.

غربالگری درماتیت ناشی از بی اختیاری

غربالگری برای IAD به صورت بررسی روزانه پوست بیمار انجام می شود. هر روز باید بررسی کرد که پوست قرمزی، درد، التهاب و خارش نداشته باشد. بین درماتیت ناشی از بی اختیاری و زخم فشاری رخ دهد تفاوت هایی وجود دارد که به شرح زیر است: 1- IDA ممکن است در هرجایی از پوست که در تماس با ادرار و مدفوع است رخ دهد ولی محل زخم فشاری بیشتر در محل هایی است که نقاط فشاری استخوانی و بدون حضور رطوبت می باشد. 2- در درماتیت ناشی از بی اختیاری، پوست به رنگ قرمز یا قرمز روشن است در حالی که در زخم فشاری پوست به رنگ قرمز، بنفش، زرد یا سیاه مایل به آبی است. 3- ضایعات پوستی در IAD به صورت لبه های منتشر شده است و مرز مشخصی ندارد در حالی که در زخم فشاری ضایعات لبه مشخصی دارد. 4- عمق آسیب های پوستی در IAD معمولا در سطح پوست و بدون وجود بافت نکروز است در حالی که در زخم فشاری عمق ضایعات و درگیری پوستی کاملا متفاوت است.

چطوری از بروز درماتیت ناشی از بی اختیاری پیشگیری کنیم؟

نظافت، رطوبت و محافظت سه اصل مهم در پیشگیری از درماتیت ناشی از بی اختیاری یا IAD است. در صورت بروز این مشکل رعایت موارد زیر ضروری ست: 1- سعی کنید پوست را با صابون های ملایم که دارای PH متعادل هستند تمیز کنید. پوست را به طور معمول در زمان های تماس با ترشحات آلوده پاک کنید. 2- سعی کنید برای شست و شو از آب گرم (نه داغ) استفاده کرده و از نیروی بیش از حد و اصطکاک که باعث آسیب بیشتر به پوست می شوند پیشگیری کنید. 3- سعی کنید به طور روزانه پوست را مرطوب کنید. مرطوب کننده ها معمولا حاوی لانولین بوده که جایگزین چربی از دست رفته پوست هستند. 4- برای محافظت از پوست در مقابل ادرار و مدفوع بهتر است از یک کرم مرطوب کننده که پوششی محافظتی روی پوست ایجاد می کند استفاده کنید. وازلین یا زینک معمولا برای این کار مفید هستند. در صورتی که موارد پیشگیری کار ساز نبود، بهتر است هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کنید. برای این که تماس پوست با ادرار یا مدفوع به حداقل برسد بهتر است از وسایلی مانند کاتتر ادراری ، بگ ادراری یا روش های دیگر کنترل و مدیریت استفاده شود.

چگونه درماتیت ناشی از بی اختیاری را درمان کنیم؟

در درمان IAD همکاری تیم پزشکی و پرستاری و میزان بودجه بیمار تاثیر می گذارد. در مورد التهاب شدید پوستی ممکن است از پانسمان آلژینات و فوم به همراه کورتیکواستروید موضعی استفاده شود. در صورتی که امکان بروز عفونت در IAD پیش آید، مصرف داروهای آنتی باکتریال یا ضدقارچ نیاز است. تست هایی نیز برای بررسی وجود عفونت ثانویه در زخم وجود دارد. این تست ها شامل، نمونه برداری از پوست، تست هیدروکساید پتاسیم یا رنگ آمیزی گرم برای قارچ یا کشت حساسیت در مقابل آنتی بیوتیک است. چنانچه با تشخیص پزشک دچار عفونت ثانویه قارچی یا باکتریایی هستید دوره درمان کامل برای شما توصیه می شود. در مورد موارد شدید عفونت ثانویه قارچی، علاوه بر درمان موضعی، درمان خوراکی نیز اضافه می شود.

سخن پایانی بهتر است برای ارزیابی و درمان عوارض بی اختیاری ناشی از درماتیت، حتما به متخصص مراجعه کنید. تیم مراقبت درمانی وظیفه دارد مدیریت دفع، رژیم غذایی، تقویت عضلات کف لگن، تعویض لباس و انجام حرکات ورزشی مناسب را در اختیار بیمار قرار دهد. ما در کلینیک سلامت و دیابت کوروش مشتاقانه منتظر کمک و راهنمایی شما در این زمینه هستیم. می توانید همین الان با پرکردن فرم مشاوره موجود در وب سایت با مشورت کنید.