حفظ سلامت پوست پاها به چند دلیل ممکن است به سادگی امکان پذیر نباشد. برای مثال هنگامی که کفش می پوشید، پاها داخل کفش عرق می کند، یا زمانی که پاها صندل پوشیده اید، در معرض هوای آزاد خشک می شوند. از آنجا که پاها مانند بقیه اندام ها در بدن، غدد چربی ندارند تا پوست را مرطوب نگه دارند، بنابراین بیشتر در معرض خشکی و ترک خوردگی قرار می گیرند. به علاوه، پاشنه های پا اغلب بیشترین در معرض آسیب قرار دارند، به این علت که پاشنه نقطه ی تحمل فشار وزن بدن است. آیا می دانید خشکی و ترک پاشنه پا در بیماران دیابتی بیشتر می باشد؟ آیا می دانید دلیل آن چیست و چرا لازم است از خشک شدن و ترک پاشنه پا جلوگیری کرد؟ در این مقاله تا پایان با پزشکان کلینیک سلامت و دیابت کوروش همراه شوید تا با نکاتی مهم در مورد خشکی و ترک پاشنه پا در بیماران دیابتی آشنا شوید.

حتما بخوانید :

درمان زخم پای دیابتی به روش PRP چگونه است؟

در مورد روش های دبرید زخم چه می دانید؟

اولین نشانه زخم پای دیابتی

چرا خشکی و ترک پاشنه پا در بیماران دیابتی می تواند خطرناک باشد؟

خشکی و ترک پاشنه پا در بیماران دیابتی یک مشکل رایج است به طوری که می توان گفت از جمعیت زیادی از افراد مبتلا به دیابت، حدود 20 درصدشان به این عارضه مبتلا هستند. برای اکثر افراد، ترک ‌خوردگی پاشنه‌ های پا مشکل جدی محسوب نمی شود، و در حالی شاید حتی با ناراحتی و درد همراه باشد، و معمولاً به راحتی نیز قابل درمان است. اما برای دیابتی ها، ترک پاشنه پا می تواند بسیار خطرناک تر باشد.

دیابت باعث می شود جریان خون در پاهای فرد کاهش پیدا کند، و به دنبال پاها آن میزان اکسیژن و مواد مغذی که نیاز دارد را کمتر دریافت می کند. این امر بهبود تاول ها، زخم ها و بریدگی های احتمالی ایجاد شده در پاها را  دشوارتر می کند. علاوه بر این، آسیب عصبی دیابتی یا همان نوروپاتی محیطی می تواند باعث بی حسی در پاهای شما شود. به این ترتیب وقتی فرد نمی تواند درد ناشی از بریدگی و تاول را احساس کند، احتمال پیشرفت سریع زخم و عفونت در پاها بیشتر می شود.

هنگامی که پوست دچار خشکی و ترک خوردگی می شود، این ترک های کوچکی اگر به سرعت درمان نشود، می تواند به ترک های عمیق تبدیل شود که برای فرد دیابتی بسیار خطرناک خواهد بود و چنانچه درمان نشود می تواند فرد را به پای دیابتی مبتلا کرده و در نهایت منجر بخ قطع عضو شود.

به این دلایل مهم لازم است به خشکی و ترک پاشنه پا در بیماران دیابتی توجه کافی داشته شود و سریعا برای درمان آن اقدامات لازم صورت گیرد.

منظور از ترک پاشنه پا چیست؟

به ترک ها یا شکاف هایی که در پوست پاشنه پا ایجاد می شود، ترک پاشنه پا گفته می شود که اغلب ممکن است تا لایه های داخلی پوست گسترش یابند. این ترک ها هنگام اعمال فشار به پاشنه، زمان ایستادن، دردناک تر هستند و گاهی ممکن است خونریزی کنند. در مواقعی که ترک پاشنه پا شدیدتر می شود، این شکاف باز می شود و درمان شکاف ها و برگرداندن دو لبه شکاف به یکدیگر دیگر به سادگی امکان پیر نخواهد بود؛ و این می تواند منجر به بروز عفونت جدی در جریان خون شود.

علل خشکی و ترک پا چیست؟

به طور کلی ترک پاشنه پا در اثر خشکی پوست در آن ناحیه ایجاد می شود. خشکی پوست می تواند در اثر بیماری دیابتی یا عوامل غیر مرتبط با دیابت از جمله هوای گرم، مراقبت ناکافی از پوست پا و پوشیدن کفش یا جوراب نامناسب باشد. با این حال، بیماران دیابتی اغلب به دلیل نورپاتی و از دست دادن عصب در غدد عرقی پا، پوست خشک تری نسبت به بقیه افراد دارند. بیماران دیابتی که از آسیب عصبی رنج می برند ممکن است بلافاصله متوجه این ترک خوردگی ها نشوند. اگر خشکی و ترک پاشنه پا تا زمانی که کاملاً شدید نشده، درمان شود، خطری بیمار دیابتی را تهدید نمی کند؛ اما اگر در مراحل ابتدایی ترک خوردگی پاشنه پا، فرد متوجه آن نشود، ترک ها عمیق و عفونی شده و چنانچه عفونت برای مدت زمان طولانی درمان نشوند، می تواند منجر به بروز عوارض جبران ناپذیری در بیماران دیابتی شود.

چگونگی از ترک خوردگی پاشنه پا جلوگیری کنیم؟

پیشگیری از خشکی و ترک پاشنه پا در بیماران دیابتی امری مهم است، زیرا از لحاظ آسیب شناسی، یکی از عوامل خطرناک برای ایجاد زخم پای دیابتی محسوب می شود. بنابراین، به افراد دیابتی اکیدا توصیه می شود که هر روز پاهای خود را چک کنند، حتی اگر هیچ دردی را در پاها حس نکنند. چک کردن پاها به طور مرتب به فرد دیابتی کمک می کند تا قبل از شدت یافتن مشکل، آن را تشخیص دهد و به سرعت برای درمان اقدام نماید. برای این منظور لازم است که :

• فرد دیابتی تمام قسمت های پای خود از جمله بین انگشتان پا را بررسی کند؛ حتی اگر بررسی هر نقطه از پا به تنهایی امکان پذیر نیست، از یک آینه برای این کار استفاده شود. هنگام معاینه پاها، فرد باید به دنبال بریدگی، زخم، لکه، تورم، تاول، لکه‌ های گرم و هر گونه ناهنجاری دیگری باشد.
• پاهای خود را با آب گرم بشوید و سپس مرطوب کند. یک کرم مرطوب کننده خوب، پوست را در حالت انعطاف پذیر نگه می دارد و در نتیجه به جلوگیری از ایجاد ترک کمک می کند.
• فرد دیابتی باید با یک تیم مراقبت پزشکی برای ایجاد یک برنامه خود مراقبتی دیابت، که یک برنامه عملی برای نحوه مدیریت و مراقبت از پای دیابتی ارائه می دهد، مشورت کند.

درمان خشکی و ترک پا در بیماران دیابتی

قبل از ارائه ی هرگون راهکار برای درمان خشکی و ترک پا در بیماران دیابتی ، باید به این نکته ی مهم توجه داشته باشید که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. پس توصیه ما این است که حتما پاها را به طور روزانه بررسی کنید تا از سلامت آن ها اطمینان حاصل کنید.

اما در صورت بروز هرگونه خشکی یا ترک در پاشنه پا اولین کاری که باید انجام دهید این است که رطوبت پاها را افزایش دهید و در صورتی که در چند روز پس از آن علائم بهبود حاصل نشد، یا حتی خشکی و ترک پاشنه پا شدت یافت، حتما با پزشک دیابت خود مشورت کنید. تشخیص و درمان به موقع خشکی و ترک پاشنه پا در بیماران دیابتی می تواند به مدیریت علائم و جلوگیری از عوارض بدتر کمک کند.

کلام پایانی : خشکی و ترک پا در بیماران دیابتی

در این مقاله مطالبی را در ارتباط با خشکی و ترک پاشنه پا در بیماران دیابتی عنوان کردیم و گفتیم به چه علت اهمیت به این مسئله در بیماران مبتلا ب دیابت امری مهم طلقی می شود.

در نهایت باید بگوییم، پاهای شما پایه و ستون بدن و عامل اصلی استقلال شما محسوب می شوند، به طوری ک می توان گفت مراقبت از پاهایتان، مراقبت از خودتان محسوب می شود. بنابراین هر روز برای حفظ سلامت آن ها، زمانی را در نظر بگیرید و برای بررسی پاها وقت بگذارید و حتماً مشکلات احتمالی پزشک متخصص در میان بگذارید.

در کلینیک تخصصی سلامت و دیابت کوروش مراقبت از پا و درمان زخم پای دیابتی توسط گروهی از متخصصان و پزشکان کارآزموده و مجرب در حوزه درمان انواع زخم مزمن و زخم های دیابتی انجام می شود. لطفا جهت دریافت نوبت و همچنین مشاوره با پرستاران، و کسب اطلاعات بیشتر با کلینیک کوروش تماس حاصل فرمایید.