سوزن سوزن شدن و گزگز دست و پا را تقریبا تمامی افراد تجربه کرده اند و بسیار شایع و آزاردهنده است. گزگز اندام ها گاهی اوقات می تواند خوش خیم و موقت باشد. اما در بسیاری از موارد، سوزن سوزن شدن در دست ها، پاها یا هر دو می تواند شدید، اپیزودیک یا مزمن باشد. همچنین می تواند با علائم دیگری مانند درد، خارش، بی حسی و تحلیل عضلانی همراه باشد. در چنین مواردی، گزگز ممکن است نشانه‌ای از آسیب عصبی باشد که می‌تواند ناشی از مشکلات جدی تری باشد. در این مقاله به علل گزگز دست و پا و بی حسی و مور مور شدن اندام ها پرداخته ایم. تا انتهای مقاله با پزشکان کلینیک سلامت و دیابت کوروش همراه شوید.

حتما بخوانید :

نوروپاتی دیابتی چیست؟ تشخیص و نحوه درمان

علائم نوروپاتی دیابتی چیست؟

با این تمرینات، نوروپاتی دیابتی را کنترل کنید

علل گزگز دست و پا چیست و چرا باید به آن توجه کنیم؟

همانطور که گفتیم علل گزگز دست و پا می تواند به دلیل یک خواب رفتگی ساده یا مشکلات جدی تر باشد؛ برای مثال آسیب ‌های تروماتیک یا آسیب ‌های استرس مکرر، عفونت ‌های باکتریایی یا ویروسی، قرار گرفتن در معرض سموم و بیماری ‌های سیستمیک مانند دیابت می تواند از مهم ترین علل گزگز دست و پا و یا سایر اندام ها باشد.

چنین آسیب های عصبی به عنوان نوروپاتی محیطی شناخته می شود زیرا اعصاب دور از مغز و نخاع را اغلب در دست ها و پاها تحت تأثیر قرار می دهد. بیش از 100 نوع نوروپاتی محیطی وجود دارد. آیا می دانید با گذشت زمان، این وضعیت می‌تواند بدتر شود و فرد را کم تحرک و حتی ناتوان کند.

بنابراین برای هر گونه گزگز دست و پا یا هر دو که مدت زمان زیادی طول کشیده است، فوراً به پزشک مراجعه کنید تا هر چه زودتر علت سوزن سوزن شدن و مور مور شدن اندام ها مشخص شود و با کنترل و درمان زود هنگام، احتمال ابتلا به مشکلات مادام العمر را به حداقل برسانید.

علل گزگز دست و پا : بی حسی و مور مور شدن دست و پا

دیابت یکی از شایع ترین علل نوروپاتی محیطی است و حدود 30 درصد موارد نوروپاتی در بیماران دیابتی مشاهده شده است. در نوروپاتی دیابتی، سوزن سوزن شدن، گزگز و حالت خواب رفتگی،  ابتدا از هر دو پا شروع می شود و سپس از پاها به سمت اندام های بالایی ادامه پیدا می کند؛ به دنبال آن نوروپاتی هر دو دست را تحت تاثیر قرار می گیرد و تا بازوها بالا می رود. آیا می دانید حدود دو سوم افراد مبتلا به دیابت اشکال خفیف تا شدید آسیب عصبی را تجربه می کنند؟ در بسیاری از موارد، این علائم جز اولین نشانه های ابتلا به دیابت است.

در 30 درصد دیگر از موارد نوروپاتی محیطی، علت ناشناخته یا "ایدیوپاتیک" است؛ در 40 درصد باقیمانده ، علل گزگز دست و پا می تواند دلایل مختلفی داشته باشد مانند :

انواع سندرم درگیری اعصاب

سندرم تونل کارپ، فلج عصب اولنار، فلج عصب پرونئال و فلج عصب رادیال، جز انواع سندرم درگیری عصب محسوب می شود که باعث سوزن سوزن شدن اندام ها شده و یکی از علل گزگز دست و پا می باشد.

بیماری های سیستمیک

این نوع بیماری ها شامل اختلالات کلیوی، بیماری کبد، آسیب عروقی و بیماری های خونی، آمیلوئیدوز، اختلالات بافت همبند و التهاب مزمن، عدم تعادل هورمونی (از جمله کم کاری تیروئید) و سرطان ها و تومورهای خوش خیم است که به اعصاب برخورد می کنند و از جمله علل گزگز دست و پا می باشد

کمبود ویتامین ها

از جمله ویتامین هایی که بر سلامت اعصاب تاثیرگذار است شامل ویتامین های E، B1، B6، B12 و نیاسین می باشد. به عنوان مثال، کمبود ویتامین B12 می تواند منجر به کم خونی خطرناک شود که یکی از دلایل مهم نوروپاتی محیطی است. همچنین کمبود بیش از حد ویتامین B6 می تواند باعث سوزن سوزن شدن و گزگز دست ها و پاها شود. بنابراین یکی دیگر از علل گزگز دست و پا کمبود ویتامین های گروه B ویتامین ای و نیاسین است.

اعتیاد به الکل

افرادی که اعتیاد به الکل دارند، به دلیل عادات غذایی نامناسب، که یکی از دلایل رایج نوروپاتی محیطی است، احتمال دارد بر اثر کمبود تیامین یا سایر ویتامین های مهم در بدن خود با مشکل گزگز یا بی حسی اندام ها مواجه شوند. همچنین ممکن است اعتیاد به الکل خود باعث آسیب عصبی شود، وضعیتی که برخی از محققان آن را نوروپاتی الکلی می نامند.

سموم

سموم شامل فلزات سنگین مانند سرب، آرسنیک، جیوه، تالیم و برخی مواد شیمیایی صنعتی و محیطی است. برخی داروهای خاصی به ویژه داروهای شیمی درمانی که برای سرطان ریه تجویز می شوند نیز جز سموم محسوب می شوند؛ همچنین برخی از داروهای ضد ویروسی و آنتی بیوتیکی. مصرف طولانی مدت این گونه داروها نیز می تواند باعث آسیب عصبی و خواب رفتگی و بی حسی اندام ها شود. بنابراین از دیگر علل گزگز دست و پا ، قرار گرفتن در معرض سموم یا مصرف داروهای خاص می باشد.

عفونت ها

بیماری های عفونی مانند بیماری لایم، زونا (واریسلا زوستر)، سیتومگالوویروس، اپشتین بار، هرپس سیمپلکس و HIV و ایدز می تواند با آسیب عصبی و گزگز اندام ها همراه باشد.

بیماری های خود ایمنی

یکی دیگر از علل گزگز دست و پا و سایر اندام ها می تواند ابتلا به بیماری های خودایمنی باشد. بیماری هایی از قبیل پلی نوروپاتی دمیلینه کننده التهابی مزمن، سندرم گیلن باره، لوپوس و آرتریت روماتوئید.

اختلالات ژنتیکی

اختلالات ژنتیکی شامل گروهی از بیماری ها می شود که ممکن است علائم حسی و حرکتی داشته باشند. شایع ترین نوع آن بیماری ها، بیماری شارکو ماری توث است که باعث آسیب عصبی شده و یکی از علل گزگز دست و پا می باشد.

جراحت

جراحت یا تروما می تواند منجر به آسیب عصبی شود. اعصاب ممکن است به دلایل مختلف فشرده شده، له شوند یا آسیب ببینند و منجر به درد عصبی شوند. به عنوان مثال می توان به فشردگی عصب ناشی از فتق دیسک یا دررفتگی استخوان اشاره کرد. بنابراین آسیب عصبی بر اثر یک تروما نیز می تواند از علل گزگز دست و پا باشد.

اسکلروز چندگانه

این بیماری باعث می شود که سیستم ایمنی بدن به غلاف میلین چربی اطراف رشته های عصبی در مغز و ستون فقرات حمله کند. سوزن سوزن شدن دست ها و پاها یکی از علائم شایع این بیماری است.

کلام پایانی : علل گزگز دست و پا چیست؟

در این مقاله گفتیم چنانچه دچار خواب رفتگی و سوزن سوزن شدن مزمن در دست و پا شده اید، لازم است حتما دلیل آن را پیگیری کنید تا دچار عوارض جدید تری نشوید. همچنین شما را با علل گزگز دست و پا آشنا کردیم. امید است مطالعه ی این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد.

از همراهی همیشگی تان صمیمانه سپاسگزاریم.